ODRZUCENIE SPADKU
Do mojej Kancelarii trafiła ostatnio Klientka, która zadała mi takie pytanie: „Kilka tygodni temu zmarła moja matka. Wiem, że w skład spadku wchodzą same długi. Moja mama zaciągała tzw. 'chwilówki’. Nie spłaciła wszystkiego, a mnie nie stać na spłatę tych długów. Mam czworo dzieci i utrzymuję się z zasiłków. Co robić? ” Wobec powyższego, koniecznym stało się omówienie instytucji odrzucenia spadku.
Odrzucenie spadku jest to czynność prawna uregulowana w przepisach Kodeksu cywilnego. Czynność ta polega na złożeniu oświadczenia spadkobiercy o odrzuceniu praw i obowiązków wchodzących w skład spadku przed sądem lub notariuszem. Odrzucenie spadku ma miejsce najczęściej w przypadku, gdy długi wchodzące w skład spadku przewyższają wartość jego majątku. Skutkiem odrzucenia spadku jest to, że spadkobierca, który odrzuca spadek, traktowany jest tak jakby nie dożył jego otwarcia (dnia śmierci spadkodawcy).
Oświadczenie o odrzuceniu spadku musi być złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania do spadku. Zaniechanie odrzucenia spadku w powyższym terminie jest tożsame z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Co ważne, odrzucenie spadku po upływie 6 miesięcznego terminu jest możliwe w wyjątkowych sytuacjach. Zdarzyć się może, że spadkobierca będzie uprawniony do odrzucenia spadku nawet po upływie wielu lat. Jeśli spadkobierca nie złożył żadnego oświadczenia lub przyjął spadek, który lepiej było odrzucić, może to zrobić o ile oświadczenia (lub brak oświadczenia) wynikły np. z istotnego błędu lub groźby.
Podkreślenia również wymaga, iż w wyniku odrzucenia spadku przez rodziców, powołanymi do spadku zostają ich dzieci. Zatem, w sytuacji mojej Klientki konieczne było odrzucenie spadku również w imieniu jej małoletnich dzieci. Zgodnie z art. 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą majątku małoletniego wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego. Wobec tego, aby możliwe było odrzucenie spadku w imieniu małoletnich dzieci mojej Klientki, w pierwszej kolejności należało uzyskać na to zgodę sądu rodzinnego.